Doof en … ADHD: omarm je beperkingen!

Doof zijn vergt veel geduld en focus, als je iets in leven wil bereiken. Sharon Veerbeek heeft daarnaast ook ADHD. Desondanks maakt zij haar dromen waar!

Doof zijn vergt veel geduld en focus als je iets in leven wil bereiken. Vaak moet je jezelf bewijzen. Bewijzen dat doofheid geen nadeel is of een ‘maar’ dat op je cv staat. Bewijzen dat je het als een kracht kan inzetten, als een unieke kwaliteit bovenaan jouw cv. En om alles uit je leven te halen, moet je vaak alles op alles inzetten wat betreft je best doen om anderen te volgen, te begrijpen en zelfs te kunnen leiden. De hele dag door liplezen, de hele dag door in gaten houden wat er om je heen gebeurt, waar je nodig bent, achter dingen aan rennen wanneer je denkt dat je iets mist. Altijd en iedereen een stap voor zijn. Oog voor elk detail.

Vertrouwen in mij

Ik presenteer mezelf en mijn doofheid graag als bovenstaand. Maar naast mijn doofheid, heb ik ook nog ADHD. En die wil nog wel eens roet in het eten gooien. Dan denk ik: “Het kan mij nu echt even niets schelen of ik begrijp wat mijn collega vertelt over afgelopen weekend". Dan knik ik maar ja en zie ik aan het gezicht van mijn collega dat hij weet dat ik het niet volg en schaadt dat een stukje van zijn vertrouwen in mij om eerlijk te zijn. “Het maakt niet uit of ik mijn presentatie perfect maak of gewoon ‘goed genoeg’, want het wordt maar tien minuten in gebruik genomen”. Dan levert dat een matige resultaat op en schaadt dat het vertrouwen van mijn werkgever in mij om optimaal resultaat te leveren en mijn werk goed te doen. “Ik hoef nu niet te beginnen aan dat grote project voor volgende week, al weet ik donders goed dat ik mezelf hiervoor ga vervloeken zodra ik erachter kom dat ik hemel en aarde moet bewegen om hem nog op tijd af te krijgen.” Dan schaad ik een stukje vertrouwen in mezelf, omdat ik mezelf weer voor gek heb gehouden en in een onmogelijke positie heb gekregen. Plus dat het mij heel veel energie kost, energie waarvan ik gedurende de dag toch al een behoorlijke portie kwijtraak door mijn doofheid.

Constant gevecht

En elke keer als een van deze dingen weer gebeurt, zinkt de moed in mijn schoenen en is mijn zelfvertrouwen in geen velden of wegen meer te bekennen. Elke keer zeg ik tegen mezelf dat ik het toch écht anders ga doen volgende keer en maak ik mezelf talloze keren voor sukkel uit. Het ergste is, het is geen kwestie van weten. Ik wéét het. Het is geen kwestie van willen. Ik wíl het! Maar het gaa-haat soms gewooooon niet! ADHD brengt niet alleen afleiding met zich mee, of hyperactiviteit, maar heeft ook een grote impact op je zelfvertrouwen. Als mensen altijd aan je vragen waarom je weer zoiets stoms moest doen (want je weet beter en je weet wat gevolgen zijn daarvan) en je daar eigenlijk geen antwoord op kan geven want dat weet je zelf ook niet. Als je eigen man denkt dat je hem negeert, omdat je absoluut niet door had dat hij tegen je aan het praten was of je aandacht probeerde te trekken. Als zoveelste sneeuwbaleffect ontstaat omdat je iets kleins wel of niet deed terwijl het anders moest en dat uiteindelijk een groot catastrofe blijkt te worden. Op gegeven moment word je er moe van. Erg moe. Van jezelf, vooral. Want je weet het best beter. Je wil best je best doen. En toch gebeurt het telkens weer. Het is al een constant gevecht om goed te functioneren in de horende wereld als doof zijnde, en daarnaast moet je ook nog vechten tegen jezelf, tegen je eigen stommiteiten en impulsen.

Te eigenwijs om op te geven

Maar dan bedenk ik de reden waarom ik nooit heb opgegeven ondanks alle mensen die zeiden dat ik iets niet kon omdat ik doof was of dat het erg moeilijk zou zijn. Dankzij mijn ADHD was ik te eigenwijs om op te geven. Waar mensen ‘nee’ zeiden, hield ik ervan om ‘JAAAAAAAAAAH’ te schreeuwen, ook al had ik mijn twijfels. Wie a zegt, moet ook b zeggen. Dus dan ging ik mijn stinkende best doen om te bewijzen dat ik gelijk had. Tot grote irritatie van de meeste mensen, maar het bleek een superles voor mij te zijn. Niet alleen wist ik dat ik slimmer was dan ze zeiden en dat ik meer kon dan ze dachten, maar ik wist ook dat als ik iets te hoogmoedig was, ik enorm hard ter val kwam. Daardoor leerde ik ook zuiniger te zijn met mijn ‘JAAAAAAAAAAAA’ geschreeuw, maar als ik het eenmaal schreeuwde kon je erop rekenen dat ik het kon. En dankzij dat sta ik nu waar ik sta, aan begin van mijn spannende carrière.

Ook zorgde mijn ADHD ervoor dat ik ervan hield om naar mensen toe te lopen (of rennen, of huppelen) in plaats van een e-mail te sturen. Zo heb ik gelijk even een stukje beweging, en mensen waarderen het enorm als ik extra moeite neem om ze face-to-face te spreken. Zonder mijn ADHD was ik misschien te verlegen of te angstig om contact te maken met mijn collega’s.

Doof en ADHD. Ik kan niet met, maar ik kan ook niet zonder. Bedenk welke lessen je uit je beperkingen kan trekken en omarm het.

Auteur: Sharon Veerbeek, Senior Consultant Forensic Services bij PwC

Sluit je aan bij de community

Meer inspirerende verhalen zoals dat van Sharon lezen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief, je bent dan gelijk lid van de community.