Luistertip: Sandra Ballij van Stichting Ctalents bij BNR

Dinsdagavond 28 november was Sandra Ballij, oprichtster van Ctaste, CtheCity, Ctalents, We Are Ctalents en de Sign Language Coffee Bar, te horen bij BNR Nieuwsradio in het programma Werkverkenners. Presentator Rens de Jong interviewde haar over haar passie en haar droom van diversiteit. “Toen ik begon wist ik ook heel veel niet en dacht ik soms ook: oh jee ... hoofdpijndossier!”

Luister het fragment in zijn geheel terug op BNR: Diversiteit op de werkvloer is een moetje? Je vindt hieronder het transcript van dit interview.

Foto van Sandra Ballij van Ctalents

Transcript interview met Sandra Ballij van Ctalents

Sandra Ballij: “Het bedrijf van morgen, het bedrijf wat er dan nog is, is een bedrijf dat diversiteit succesvol heeft geïmplementeerd. Diversiteit is niets anders dan kijken naar de talenten van mensen, en zorgen voor een omgeving waarin die talenten in hun kracht staan en op een juiste manier uitwisselen.”

Rens de Jong: “En dat is precies wat Sandra in de praktijk probeert te brengen. En daar heeft ze dan ook heel wat bedrijven voor.”

SB: “Oprichter van Ctaste, CtheCity, Ctalents en sinds kort ook de Sign Language Coffee Bar met alleen maar dove barrista’s.

RdJ: “Wow, je houdt niet op, hè?”

SB: “Nee, het werkt heel verslavend, kan ik je zeggen.”

RdJ: “En die verslaving begon al bij haar eerste bedrijf, Ctaste, een restaurant in het donker.”

SB: “Dat heb ik samen met mijn partner neergezet. We hebben het ordinair gepikt uit het buitenland. Het is een concept waarbij je eet in het donker, het volledige donker, en alleen maar bediend wordt door echte experts van het donker, bij andere mensen ook wel bekend als blinden en zeer slechtzienden. Wij zijn enorm geraakt door dat concept toen we het zagen in Parijs – toen waren we beiden nog bankier. Het begon als een grap: waarom zetten we dit niet ook op in Nederland? Een jaar later hadden we het ook daadwerkelijk gedaan.”

SB: “Wat me heel erg raakte, was dat we altijd allerlei vooroordelen hebben als mensen een beetje anders zijn, ikzelf ook. Ik heb dat in het verleden ook weleens meegemaakt. Ik ben veel ziek geweest als kind, en heb heel kort in een rolstoel gezeten. Dat is een ervaring die ik heb meegenomen en die me altijd bijblijft: hoe de wereld ineens anders op je reageert. In een keer langzamer tegen je gaat praten ... op de school waar ik zat – een vwo – vroegen ze of ik je niet beter naar de havo kon gaan terwijl ik nog geen onvoldoende had gehaald, dus op inhoudelijkheid was daar helemaal geen reden toe om me anders te gaan behandelen. Toch zijn wij als mens geneigd om vanuit een soort zorgbehoefte mensen kleiner te maken en te houden.”

SB: “Dat is zo’n beetje de achtergrond waardoor je geraakt wordt. Ik had zelf ook ideeën bij mensen die niet kunnen zien. We zeggen het nooit zo hardop, maar ergens dacht ik wel: ‘oh, wat erg’ of iets in die trant. Maar we werden zo geraakt dat het zo’n leuke ervaring was met zulke bijzondere, gave, normale mensen eigenlijk, dat wij dachten: dit moet Nederland ook hebben. Zo zijn we begonnen.”

SB: “Dan rol je erin en ontmoet je steeds meer mensen waarvan jee denkt: hoezo ben jij 100% afgekeurd? Ik heb zo veel mensen bij me werken die officieel nul loonwaarde hebben, dat je je echt afvraagt welke persoon met hem/haar gesproken heeft, want het slaat helemaal nergens op. Dan zie je een rapport: 70% werkloosheid onder deze groep. 70% in een ontwikkeld land als Nederland! Tegelijkertijd is er een tekort aan talent, aan loyale mensen, mensen die een stapje extra zetten. Dan denk je: er klopt hier iets niet. En je ziet zelf de puzzelstukjes die je voor je hebt en dan denk je: let’s give it a try. Ik ben ervan overtuigd dat het kan, het is alleen de vraag met welke snelheid je het gaat implementeren. Het doel is ook echt om die 70%, duurzaam, succesvol naar 20% werkloosheid te brengen.”

Ctalents: het talentenbureau voor mensen met een zintuigelijke uitdaging

RdJ: “En de werkloosheid van deze groep terugdringen doet ze onder andere met haar bedrijf Ctalents.”

SB: “Ctalents ie hét talentenbureau in Nederland voor zintuiglijk uitgedaagden, blinden, slechtzienden, doven en slechthorenden, die wij trainen, coachen en vervolgens matchen en detacheren bij allerlei verschillende organisaties, bijvoorbeeld grote internationale banken, advieskantoren, provincies en gemeentes, maar ook kleine mkb-organisaties.”

RdJ: “Om ervoor te zorgen dat er meer mensen met een zintuiglijke beperking aan het werk komen, zijn er regels geïntroduceerd zoals de Participatiewet – daar is-ie weer – speciaal voor mensen met een arbeidsbeperking. Dat soort termen, daar wordt Sandra dus helemaal niet blij van.”

SB: “Als je aan onze talenten gaat vragen: ‘ben jij een arbeidsgehandicapte?’, krijg je denk ik een klap in je gezicht terug, en terecht, want ze hebben gewoon talenten die op een andere manier werken. Wat vind ik van de wet- en regelgeving? Als dat de reden is waarom je hiermee aan de slag gaat, weet ik zeker dat het geen succes gaat worden. Als het namelijk niet in je bedrijf, organisatie of cultuur zit, of dat je er activiteiten voor moet ondernemen om het daar onderdeel van te laten zijn, gaat het nooit duurzaam werken. Wij krijgen ook weleens telefoontjes: ‘doe mij tien Wajongers, want ik moet nog eventjes een target halen.’ Wij zeggen altijd: ‘moeten ze ook nog wat kunnen?’ Ik vind het zo’n absurde vraag, hetzelfde als ‘doe mij tien mensen met bruin haar.’ Het zegt helemaal niks. Het is een kenmerk van mensen, maar daarop doe je nooit je selectie. Ik ben ervan overtuigd als ondernemer: dat gaat never nooit op de lange termijn werken.”

SB: “Het werkt aan de andere kant natuurlijk wel om het onderwerp op de kaart te zetten. Je hebt in een keer organisaties die er bewust over gaan nadenken, en dan is het aan ons om ze ook goed mee te nemen in de mogelijkheden daarvan.”

RdJ: “Zelfs bedrijven die er wel bewust over nadenken, vinden het nog vaak flink lastig om te werken met mensen met zo’n zintuiglijke beperking.”

SB: “Ik krijg weleens de vraag: ‘ja, maar we werken wel met computers natuurlijk.’ Nou, dat is wel bekend, dat er computers worden gebruikt in de maatschappij. En ja, blinde mensen kunnen ook gewoon werken met computers, alleen daar zijn hulpmiddelen voor nodig. Die moet je even aanvragen, dat wordt allemaal vergoed, dus dat moet de drempel niet zijn, maar je moet wel even weten hoe je dat regelt.”

RdJ: “Maar dat zou inderdaad mijn vraag ook zijn. Ik zoek nog iemand die sales aan de telefoon kan doen...”

SB: “Ja, dat is zeker te doen voor blinden en slechtzienden. Onze ervaring is dat het natuurlijk niet zo is dat mensen geboren zijn met een speciale kracht, dat is een heel raar verhaal wat ik soms voorbij hoor komen. Maar als je ergens in getraind bent door het heel vaak te doen, ben je er over het algemeen wat beter in dan het gemiddelde. Veel blinden en slechtzienden hebben veel moeten compenseren op hun gehoor, omdat ze niet kunnen zien. Ze moeten situaties inschatten, mensen inschatten ... wat is nou het allerbelangrijkste bij sales? De behoefte achter de vraag goed te horen en daarop in te gaan. In mijn eigen restaurant krijgen we voor service gemiddeld een 9,1. Een gemiddelde Nederlander geeft als hij blij is een 7, bij ons is het een 9,1. Waarom is dat nou? Dat heeft heel veel te maken met het aanvoelen van de gast en daarop door te gaan. Zo zit het ook in sales: het aanvoelen van een klant, wat hij nou eigenlijk wil, en daarop in te gaan, zorgt uiteindelijk voor hoger resultaat.”

RdJ: “Maar dan denk ik: deze pitch had ik in mijn hoofd ook wel, maar jeetje, dan moet ik op het kantoor toch wel wat gaan aanpassen, want wij hebben alles in die computers staan. Ik bedoel: kan dat dan ook? Het is misschien een domme vraag, maar kan zo’n boekhoudprogramma ook, en hoe werkt dat dan?”

SB: “Het is niet zoiets wat je kunt downloaden en dan is je plek over vijf minuten klaar ... er zijn 26 verschillende soorten softwarepakketten, verschillende soorten hardware, ik ga je er niet te veel mee vervelen, maar dat is de kennis die wij bij Ctalents graag delen met de werkgever, om het echt mogelijk te maken. En dat is het: wat ook de reden is dat je hiermee aan de slag gaat, je moet het goed doen. Je moet er misschien even wat tijd en misschien wat budget voor vrijspelen om het ook te implementeren, want bij de opstart ervan kost het nou eenmaal wat extra tijd om dit daadwerkelijk te realiseren. Maar het kan; we hebben hele goede partners in met allerlei verschillende hulpmiddelenleveranciers, die er zijn om zo’n oplossing te maken dat het gewoon kan met jouw boekhoudprogramma, met de database.”

RdJ: “Het is wel veel werk.”

SB: “Het is veel werk, maar een bedrijf runnen ís veel werk.”

RdJ: “Je denkt dus: alle neuzen dezelfde kant op, dit is wat we willen gaan doen, niet te veel tegenspraak, knallen met die handel. Want we willen iets voor elkaar krijgen. Ik snap ook wel dat het op de lange termijn hartstikke goed is, dat geloof ik ook, maar soms wil je gewoon een team dat aan een half woord genoeg heeft, en rammen met die handel. En dat lijkt me wel lastiger.”

SB: “Dat is lastiger en dat maakt ook dat die implementatie best wel lang duurt, omdat heel veel mensen blijven hangen in die gedachtegang want dat gaat sneller. Maar je kunt ook bedenken dat je misschien sneller tot meer oplossingen komt als je meerdere meningen hebt vanuit verschillende hoeken in de maatschappij.”

Hoe het allemaal begon: Ctaste

RdJ: “Dat klinkt best goed. (...) Sandra’s passie begon toen ze het restaurant Ctaste opende, waar je kunt eten in het donker en bediend wordt door mensen die alles weten van het donker, namelijk blinden en slechtzienden.”

SB: “Toen begon de verslaving, want dan ontmoet je zo veel talentvolle mensen, echt talentvolle mensen, die nog niet de kans hebben gekregen om zich te laten zien, om zich daadwerkelijk te ontwikkelen, nog niet het cadeautje van feedback hebben mogen ontvangen. Gewoon mensen die bijvoorbeeld hbo-rechten hebben, maar niet aan een baan komen maar wel dolgraag willen. Omdat ze anders zijn, omdat ze niet kunnen zien of niet kunnen horen, dat is waar we ons zeker ook voor inzetten ... Het is een groep met een normaal verstandelijk vermogen, een normaal IQ, een normaal lerend vermogen, maar het werkt wel anders. Dat moet je je wel realiseren, want onbekend maakt onbemind. En het is een feit, als een manager tegenover je zit en hij kan kiezen uit twee personen, en bij de één weet die nog niet wat zijn beperking of uitdaging is en wat hij moet aanpassen, en bij de ander is dat overduidelijk, dan zal hij toch geneigd zijn om te kiezen voor het bekende.”

RdJ: “Volgens Sandra mogen we best wel eens gaan kiezen voor het onbekende. Want wat nu onbekend is, is misschien over een paar jaar heel normaal.”

SB: “Zo lang geleden, misschien niet zo lang geleden, vonden we het nog heel gek als vrouwen gingen werken. Toen moesten we ook allemaal aanpassingen doen: er moest een apart toilet komen, ze werden ook nog zwanger en daar moesten we allemaal regelingen voor bedenken, en die discussie wil ik niet aangaan, maar we zijn daar nog lang niet mee klaar. Ik zie dat als een eerste golf. We hebben daarna een golf gehad met multiculti-talent. Zo heb je een paar golven, en dit is een nieuwe golf daarin. Waarbij je dus kijkt naar wat mensen wel kunnen, en niet naar wat ze niet kunnen. Daar gebruik van maken in je organisatie, leidt ook uiteindelijk tot beter resultaat.”

RdJ: “Omdat je dan meer oog hebt voor wat mensen kunnen, en ervoor zorgt dat mensen hun talenten kunnen toevoegen aan je bedrijf. En dus ook voor de mensen die niet arbeidsgehandicapt zijn, of gewoon net zo raar als alle andere mensen ...”

SB: “... waarvan je nog niet helemaal weet wat hun beperking of uitdaging is ...”

RdJ: “Eigenlijk zeg je dat je voor iedere werknemer aanpassingen moet doen, maar bij sommigen zie je het meteen en bij anderen niet.”

SB: “Bij de een is het wat explicieter dan bij de ander.”

RdJ: “En als jij als bedrijf in staat bent om dat heel goed te doen, en jij jezelf daarin traint, dan wordt je uiteindelijk een beter bedrijf.”

SB: “Ja. En dat is niet alleen een mening, het is ook allang door verschillende organisaties internationaal onderzocht en bewezen dat die bedrijven ook daadwerkelijk financieel betere resultaten hebben.”